Rajd 28 Pułku Strzelców Kaniowskich 09.11.2013r. - relacja

 W sobotę 9.11.2013 r. odbył się Rajd 28 Pułku Strzelców Kaniowskich organizowany przez Łódzki Klub Turystów Kolarzy PTTK im. Henryka Gintera, Klub Turystów Pieszych „Salamandra” i Oddział Łódzki im. Jana Czeraszkiewicza. Na Starym Rynku w Łodzi o godzinie 9:00 zebrali się uczestnicy trasy kolarskiej, którzy zapoznali się z krótką historią powstania w lipcu 1919 roku 28 Pułku Strzelców Kaniowskich w Małopolsce z połączenia 13 Pułku Strzelców 4. Dywizji generała Żeligowskiego oraz 28 Pułku Piechoty „Dzieci Łódzkich”. [ dalej >>]

 

 

 

Po wprowadzeniu w tematykę wycieczki wraz z Anią, Jadzią, Wiesią, Sławkiem, Wieśkiem, Andrzejem i panem Jurkiem wyruszyliśmy ulicami Łodzi, odwiedzić miejsca związane z 28 PSK oraz 31 PSK. Na terenie Cmentarza Starego przy ul. Ogrodowej odwiedziliśmy groby Kapitana Benedykta Grzymały-Pęczkowskiego i Kapitana Stefana Pogonowskiego, poległych w bitwie pod Radzyminem. Poznaliśmy również krótką historię śmierci sierż. Franciszka Brzozowskiego z 28 PSK oraz sierż. Jana Lisa z 31 PSK, którzy zginęli 18 kwietnia 1928 r. podczas ćwiczeń na poligonie  w Toruniu, a pochowani zostali na tutejszym cmentarzu. Przyczyną śmierci były ciężkie obrażenia ciała jakich doznali obaj w wyniku rozerwania lufy działa.

 

 

Przy okazji wizyty na Cmentarzu Starym odwiedziliśmy również odnowioną mogiłę Marii i Konstantego Piotrowiczów. Następnie udaliśmy się do Parafii Wojskowej im. Św. Jerzego, celem zapoznania z treścią dwóch pamiątkowych tablic, upamiętniających żołnierzy 28 PSK i 31 PSK. Kolejnymi miejscem które odwiedziliśmy był teren przy zbiegu ul.Legionów/Pogonowskiego gdzie do niedawna znajdował się  budynek byłych koszar w których stacjonował 31 PSK, a który został zburzony pomimo sprzeciwy wielu osób. Następnie udaliśmy się na ul. Żeligowskiego, gdzie znajduje się obecnie Muzeum Historii Medycyny Uniwersytetu Medycznego, natomiast w okresie międzywojennym był to budynek koszar im. Józefa Piłsudskiego, w których stacjonował 28 PSK.

 

 

Po przejechaniu ulicą upamiętniającą 28 Pułk Strzelców Kaniowskich i noszącą jego nazwę, ruszyliśmy w kierunku Retkini, gdzie w pobliży przejazdu kolejowego na ul. Wróblewskiego, mieści się budynek dawnego dworca kolejowego Karolew. To właśnie te okolice 14 sierpnia 1929 roku były miejscem tragicznej katastrofy kolejowej, w której zginęli żołnierze 28 PSK powracający z ćwiczeń w Baryczu.

Do katastrofy doszło na skutek pomyłki zwrotniczego, który skierował pociąg towarowy zmierzający w kierunku Widzewa, na ten sam tor na którym znajdował się pociąg jadący z żołnierzami oraz sprzętem wojskowym. Oblicze tej tragedii najlepiej przedstawia Głos Poranny wydany w czwartek 15 sierpnia 1929 roku:

„…Na miejscu katastrofy legitymujemy się dyżurnemu policji i wchodzimy na tor. Dwa trupy ludzkie, całkowicie zmiażdżone, z połamanymi członkami, jeden bez głowy, zwęglony do tego stopnia że trudno rozpoznać kształt człowieka, leżą obok siebie. Idziemy dalej. Zbliżamy się do miejsca zderzenia. Lokomotywa, podniesiona tyłem w górę jest prawie zupełnie zdruzgotana. Z budki maszynisty zwisa pokrwawiona i sczerniała stopa ludzka, z drugiej zaś strony stopni prowadzących do budki, wisi bezwładnie zmiażdżona druga noga ludzka. Są to zmasakrowane zwłoki pomocnika maszynisty, których dotychczas nie zdołano wydobyć. Pomiędzy wywróconymi i rozbitymi wagonami, przechodzimy na drugą stronę toru. Na polu położonym o 15 metrów poniżej nasypu kolejowego leżą zwłoki dalszych ofiar katastrofy. Są to żołnierze 28 pułku piechoty, którzy powracali z ćwiczeń w Baryczu. Pięć trupów w żołnierskich mundurach leży wyciągniętych obok siebie, przykryci kocem wojskowym…”

W katastrofie kolejowej zginęło siedmiu żołnierzy 28 PSK, a kolejnych 23 zostało ciężko rannych.

Na Cmentarzu Wojskowym św. Jerzego na Dołach spoczywają: Bazyzli Łapkiewicz, Albin Urbaniak, Zygmunt Wiśniewski wszyscy z datą śmierci 14.08.1929.

Po zwiedzeniu miejsc związanych zarówno z 28 PSK jak i 31 PSK, udaliśmy się na metę rajdu do Wiączynia Dolnego, która mieściła się w budynku tutejszej szkoły. Na mecie o godzinie 12:00 przywitali nas Mirek,  dwóch Marków, Ryszard i Nasza najmłodsza w klubie Justynka. Po wypiciu ciepłej herbaty i posileniu się odwiedziliśmy jeszcze cmentarz wojenny we Wiączyniu Dolnym na którym spoczywają żołnierze armii niemieckiej i rosyjskiej z czasów I wojny światowej, skąd powróciliśmy do Łodzi.

 

 

Kończąc tą długą i wyczerpującą relacje z kolejnego Rajdu 28 Pułku Strzelców Kaniowskich, pragnę podziękować wszystkim uczestnikom wycieczki za przybycie, jak również złożyć podziękowania dla obsługi mety, która pozostała do czasu przybycia grup pieszych biorących również udział w rajdzie.

 

Kierownik Rajdu oraz Kierownik Trasy Kolarskiej: Grzegorz Mańkowski.